Fraude met (bijstands-)uitkering

Vanaf het moment dat u een bijstandsuitkering (PW, IOAW/IOAZ of Bbz) hebt aangevraagd bij de ISD, hebt u een aantal plichten.

Veel van die plichten gaan over het geven van informatie (de informatieplicht). U moet tijdig, volledige en juiste informatie geven over uzelf en uw situatie. En wijzigingen in uw situatie moet u direct doorgeven aan de ISD. Op basis van de door u te geven informatie kan de ISD vaststellen of u (nog) recht hebt op een uitkering.

Wanneer pleegt u fraude?

Houdt u zich niet aan de informatieplicht? Dan wordt dat gezien als fraude. U pleegt fraude als u:

  • Niet tijdig informatie geeft
  • Geen of onvolledige informatie geeft
  • Onjuiste informatie geeft over uzelf (uw gezin) en uw situatie.

Belangrijke informatie

Voorbeelden van belangrijke informatie zijn:

  • U hebt een erfenis ontvangen
  • U hebt (meer) inkomsten gehad
  • U hebt een woning of bezittingen in het buitenland
  • U volgt een opleiding
  • U woont samen/gaat samenwonen
  • Uw inwonende kinderen van 18 jaar en ouder gaan werken en/of studeren\
  • U woont niet op het adres waar u staat ingeschreven of er wonen anderen op uw adres die niet staan ingeschreven
  • U verricht (weleens) bepaalde (betaalde of onbetaalde) werkzaamheden (zoals bijvoorbeeld schoonmaak- of oppaswerk).

Als u deze situatie(s) niet aan de ISD Bollenstreek doorgeeft, dan wordt dat gezien als fraude.

Fraudewet 2013

Overtreding van de uitkeringsregels wordt streng bestraft. Het is belangrijk dat geld bestemd voor uitkeringen alleen terecht komt bij mensen die hier recht op hebben.

De meeste mensen die een uitkering ontvangen, houden zich aan de uitkeringsregels. Een klein deel doet dat niet. Mensen die de uitkeringsregels overtreden, worden streng aangepakt.

Boete bij fraude (bij overtreden informatieplicht)

Vanaf het moment dat u een aanvraag doet voor een uitkering bij de ISD, hebt u een aantal plichten. Veel van die plichten gaan over het geven van informatie (de informatieplicht).
U moet:

  • Tijdig informatie geven
  • Volledige informatie geven
  • Juiste informatie geven

over uzelf (uw gezin) en uw situatie. En u moet wijzigingen in uw situatie direct doorgeven aan de ISD.

Wanneer is er sprake van fraude?

Houdt u zich niet aan de informatieplicht? Dan wordt dat gezien als fraude. In dat geval moet u natuurlijk het bedrag dat u ten onrechte aan uitkering hebt ontvangen volledig terugbetalen aan de ISD. Maar daarbovenop betaalt u ook nog een boete. Die boete kan net zo hoog zijn als het bedrag dat u ten onrechte aan uitkering hebt ontvangen.

Houdt u zich vervolgens opnieuw niet aan uw informatieplicht, dan wordt de boete nog hoger. De boete bij herhaling kan oplopen tot 150% van de ten onrechte ontvangen uitkering. In dat geval mag de ISD deze boete 3 maanden met uw volledige uitkering verrekenen, waardoor u 3 maanden geen uitkering zou kunnen ontvangen.

Een voorbeeld:
Mevrouw A. ontvangt een bijstandsuitkering. Zij heeft al zes maanden opgepast op haar buurmeisje en daarmee totaal € 500,- verdiend. Dit heeft ze niet gemeld aan de ISD. Mevrouw A. heeft opzettelijk de regels overtreden. Zij moet het teveel ontvangen bedrag (€ 500,-) terugbetalen aan de ISD. Daarnaast moet zij hetzelfde bedrag als boete betalen. Dus in totaal: € 500,- + € 500,- aan boete = € 1.000,-.
Zou dit al de tweede keer zijn dat mevrouw A. de regels overtreedt, dan moet mevrouw A. volgens dit voorbeeld betalen: € 500,- + € 750,- boete = € 1250,-.

 

Geen recht op schulddienstverlening

De terug te betalen uitkering en de opgelegde boete moet u helemaal terugbetalen. Schulden die door het overtreden van regels zijn ontstaan worden in principe uitgesloten van schulddienstverlening.

Controle door de ISD

De ISD controleert regelmatig of u zich aan uw plichten houdt. De ISD is aangesloten op een digitaal informatiebestand waarin gegevens van het UWV, de Belastingdienst, de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW), de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en andere publieke organisaties zitten. Mede door deze koppeling van verschillende bestanden beschikt de ISD over veel gegevens van u. Als deze gegevens anders zijn dan de gegevens die u hebt opgegeven, zal dat een reden zijn voor de start van een onderzoek. Soms door de Sociale Recherche.

Zo voorkomt u problemen

Om problemen te voorkomen is het belangrijk tijdige, volledige en juiste informatie te geven over uw situatie en om wijzigingen in uw situatie direct door te geven aan de ISD Bollenstreek. Voorbeelden van belangrijke informatie zijn:

  • U hebt een erfenis ontvangen
  • U hebt (meer) inkomsten gehad
  • U hebt een woning of bezittingen in het buitenland
  • U volgt een opleiding
  • U woont samen / gaat samenwonen
  • Uw inwonende kinderen van 18 jaar en ouder gaan werken en/of studeren
  • U woont niet op het adres waar u staat ingeschreven of
  • Er wonen anderen op uw adres die niet staan ingeschreven
  • U verricht (weleens) bepaalde (betaalde of onbetaalde) werkzaamheden (zoals bijvoorbeeld schoonmaak- of oppaswerk).

Als u niet tijdig of onvolledige of onjuiste informatie geeft aan de ISD over (wijzigingen in) uw situatie dan wordt dat gezien als fraude. Voorkom een boete en geef op tijd informatie door! En neem bij twijfel direct contact op, de ISD kan u uitleggen hoe het zit.

Wat doet de ISD om fraude te voorkomen?

Controle door de ISD

De ISD controleert regelmatig of u zich aan uw plichten houdt. Zo zijn wij aangesloten op een digitaal informatiebestand waarin gegevens van het UWV, de Belastingdienst, de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW), de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en andere publieke organisaties zitten. Mede hierdoor beschikt de ISD over veel gegevens van u. Als deze gegevens anders zijn dan de gegevens die u hebt opgegeven, zal dat een reden zijn voor de start van een onderzoek.

Wat gebeurt er in een fraudeonderzoek?

De ISD schakelt een toezichthouder of een sociaal rechercheur van de Sociale Recherche in als wij vermoeden dat u fraudeert en dat u geen recht hebt op een uitkering. Een toezichthouder kan nog meer bestanden met elkaar vergelijken en uw situatie uitgebreid onderzoeken. Een sociaal rechercheur heeft opsporingsbevoegdheden.

Wat merkt u van een fraudeonderzoek?

U wordt niet op de hoogte gebracht van het onderzoek naar mogelijke fraude. Als uit het onderzoek blijkt dat sprake is van fraude, ontvangt u hierover een brief. In deze brief staat welke maatregelen de ISD neemt en welke mogelijkheden u hebt om te reageren.

Wat zijn de gevolgen als u fraude pleegt?

Als u fraude pleegt, dan betekent dit dat:

  • Uw uitkering wordt stopgezet
  • U de ten onrechte ontvangen uitkering volledig terug moet betalen aan de ISD
  • U een boete moet betalen die net zo hoog kan zijn als de door u ten onrechte ontvangen uitkering (en die 150% kan bedragen als u opnieuw fraudeert)
  • De ISD aangifte doet bij het Openbaar Ministerie. In principe wordt er aangifte gedaan als het gaat om fraude boven de € 50.000,-. In dat geval behandelt de officier van Justitie de zaak volgens het strafrecht en kunt u een taakstraf, een boete of een gevangenisstraf krijgen. U krijgt dan een strafblad.
  • De terug te betalen (ten onrechte ontvangen) uitkering en de boete in principe uitgesloten zijn van schulddienstverlening.

In de Fraudewet 2013 vindt u meer informatie over de boete.

Fraude melden

Vermoedt u dat iemand fraudeert met een bijstandsuitkering, dan kunt u dat melden. Dit kan telefonisch, per brief of per mail. Melden mag ook anoniem. De ISD neemt uw melding zorgvuldig en vertrouwelijk in behandeling. Een melding moet concrete informatie bevatten en mag geen vage tip of vermoeden zijn. Vanwege de privacywetgeving wordt u niet op de hoogte gehouden van wat er met uw melding gebeurt.

Telefonisch melden van fraude; meldpunt fraude

U kunt bellen naar het algemeen nummer van de ISD (0800) 95 67 000 (gratis) en vragen naar het meldpunt fraude.

Schriftelijk of per mail

U kunt per mail een bericht sturen naar het mailadres info@isdbollenstreek.nl of per brief naar de ISD Bollenstreek, Postbus 255, 2160 AG Lisse met de vermelding ter attentie van het meldpunt fraude.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie ook op de website Zorgwijzer.nl.